Warunkiem niezbędnym do opanowania sprawności czytania i pisania jest pełna sprawność analizatora:

 

• wzrokowego

• słuchowego

• kinestetycznego

Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych. Odpowiedni (właściwy dla danego wieku) poziom percepcji wzrokowej umożliwia poprawne przeprowadzanie takich czynności, jak czytanie, pisanie, układanie (puzzli, klocków), reprodukowanie figur, kształtów, wykonywanie zadań matematycznych (np. geometrycznych).

Percepcja słuchowa to zdolność do odbioru dźwięków - ich rozpoznawania, różnicowania. O tym czy poziom percepcji słuchowej dziecka jest prawidłowy (czyli właściwy dla jego wieku), decyduje kilka elementów (m.in. słuch fonematyczny – zdolność rozpoznawania i różnicowania dźwięków, np. kosa – koza, żal – szal; analiza i synteza słuchowa; pamięć słuchowa). Deficyt percepcji słuchowej może utrudniać nabywanie ważnych umiejętności – czytania, pisania, mowy – jej rozumienia i poprawnego artykułowania dźwięków.

Zaburzenia percepcji słuchowej u dzieci w wieku szkolnym, mogą być symptomatyczne dla dysleksji typu słuchowego. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia trudności w tym zakresie, warto ćwiczyć z dzieckiem – należy przy tym pamiętać, aby ćwiczenia te nie były dla niego męczące i nadmiernie obciążające.

 

 

 

 

 

Przykłady ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową

(analizę i syntezę wzrokową).

 

1. Wszelkiego rodzaju układanki, np. puzzle, kolorowe figury geometryczne, domina,

 

2. Wyodrębnianie różnic między obrazkami (powiedz, czym różnią się te obrazki)

 

3. Rysowanie konturów wg podanego wzoru – dziecko otrzymuje rysunek o słabo zaznaczonym konturze, zadaniem dziecka jest pogrubienie istniejącego konturu.

 

4. Układanie wzorów z figur geometrycznych. Podajemy dziecku wzór, dziecko odtwarza ten wzór.

 

5. Kreślenie kształtów graficznych powstałych za pomocą kreski łączącej wyznaczone uprzednio punkty.

 

6. Wypełnianie konturów – pokrywanie płaszczyzny farbą, kredką.

 

7. Uzupełnianie niekompletnych figur – dziecko otrzymuje karton z narysowanymi niekompletnymi figurami geometrycznymi, literami oraz wzór tych figur. Zadaniem dziecka jest uzupełnienie figur.

 

8. Dziecko otrzymuje tablice z literami. Przerysowuje je przez kalkę techniczną.

 

9. Wyszukiwanie takich samych liter i ich segregowanie. Dajemy dziecku duży kartonik z napisaną literą oraz kilka małych kartoników z różnymi pojedynczo wypisanymi literami. Zadaniem dziecka jest znalezienie litery przedstawionej na dużym kartoniku..

 

10. Wyszukiwanie liter i sylab. Dziecko w otrzymanym tekście wyszukuje poznane litery i sylaby, zamalowuje je.

 

11. Wyszukiwanie takich samych wyrazów i ich odpoznawanie w tekście..

 

 

Przykłady ćwiczeń usprawniających

percepcję słuchową -

analizę i syntezę słuchową.

 

 

 

1. Zabawa w rozpoznawanie dźwięków: co upadło, co przyjechało, czym uderzono?

 

2. Zabawa w nasłuchiwanie: co się wokół nas dzieje (kto co usłyszał)?

 

3. Pokaż dziecku obrazek, ułóż kilka prostych zdań, poproś żeby dziecko po kolei powtarzało zdania, narysowało tyle kresek ile jest zdań.

 

4. Pokazując dziecku różne przedmioty, wypowiadaj pierwszą część słowa, poproś, żeby dziecko je kończyło.

 

5. Segregowanie obrazków wg podanej głoski: na początku, na końcu. Dziecko otrzymuje obrazki, prosimy, żeby powiedziało, co przedstawiają. Następnie prosimy, żeby powiedziało, co słyszy na początku, na końcu nazwy – jaki dźwięk, jaką głoskę słyszysz na początku słowa, na końcu. Ułóż obrazki, które zaczynają się na głoskę np. „d”, a kończą na „a”.

 

6. Prosimy dziecko aby wybrzmiało głoski w podawanych słowach, policzyło głoski.

 

7. Prosimy dziecko, aby za pomocą klaskania podzieliło podawane słowa na zgłoski (sylaby).

 

8. Mówimy zdanie. Prosimy, żeby dziecko policzyło w nim wyrazy. Możemy pomóc dziecku biorąc pasek papieru i rozcinając go na tyle części , ile jest wyrazów.

 

9. Mówimy dziecku samogłoskę, np. ”a” i prosimy, żeby z nią utworzyło sylabę / ze słuchu/łącząc ją z podanymi spółgłoskami m-a: ma i t-a: ta.

 

10. Mówimy głoski i prosimy dziecko, żeby powiedziało, jakie tworzą słowo,
    np. A-d-a-m, jakie to słowo?

 

11. Mówimy sylaby i prosimy dziecko, żeby powiedziało, jakie tworzą słowo:
    sa-m o-lot: samolot

 

12. Mówimy grupę sylab, prosimy żeby dziecko powiedziało, które sylaby się powtarzają, np. ba Ga da ba, la fa da la.

 

13. Wybieranie obrazków, których nazwa zaczyna się od podanej głoski.

 

14. Dobieranie par obrazków, których nazwy rozpoczynają się taką samą głoską.

 

15. Dobieranie par obrazków, w których nazwa drugiego rozpoczyna się taką samą głoską, jaką kończy się nazwa pierwszego.

 

16. Układanie rymowanek.

 

17. Nauka na pamieć wierszy.

 

18. Ćwiczenia pamięci słuchowej bezposredniej, powtarzanie różnych ciągów słów, różnicowanie w nich podobnie brzmiacych wyrazów.